การเปลี่ยนลิ้นหัวใจโดยไม่ต้องผ่าตัด (TAVI)

• การรักษาด้วย TAVI นั้น เป็นการรักษาเปลี่ยนลิ้นหัวใจผู้ป่วยที่เป็นลิ้นหัวใจเอออร์ติกตีบโดยไม่ต้องผ่าตัดเปิดอก จึงเป็นทางเลือกที่ดีสำหรับผู้สูงอายุ ผู้ที่มีโรคประจำตัว และผู้ที่มีความเสี่ยงสูง
• การทำ TAVI มีความเสี่ยงต่ำ เจ็บน้อย ฟื้นตัวเร็ว ทำให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตดีขึ้น และอายุยืนยาวขึ้นอย่างมีคุณภาพ
• หลังจากรักษาด้วย TAVI แล้ว มักไม่ต้องดูแลรักษาอะไร เนื่องจากอุปกรณ์มีความคงทนสูง โดยลิ้นหัวใจ TAVI นั้น สามารถใช้งานได้ยาวนานถึง 10 ปี

ลิ้นหัวใจเอออร์ติกตีบ คืออะไร

โรคลิ้นหัวใจเอออร์ติกตีบ ส่วนใหญ่จะพบในผู้สูงอายุ เกิดจากลิ้นหัวใจเสื่อม จึงทำให้เกิดการตีบ หรือเปิดปิดไม่สนิท ทำให้ระบบไหลเวียนของเลือดจากหัวใจไปสู่ส่วนต่างๆ ของร่างกายมีการติดขัด หรือน้อยลง จึงทำให้หัวใจต้องทำงานหนักขึ้น และอาจเกิดปัญหาหัวใจล้มเหลวตามมาได้

สัญญาณเตือนอาการลิ้นหัวใจตีบที่ไม่ควรละเลย

1. เหนื่อยง่ายผิดปกติ
2. หน้ามืด เป็นลม โดยเฉพาะขณะออกกำลังกาย
3. แน่น หรือเจ็บหน้าอก

อาการ 3 อย่างนี้อาจเป็นตัวที่บ่งชี้ว่าต้องรีบรักษา มิเช่นนั้นอาการอาจจะแย่ลง

การรักษาลิ้นหัวใจเอออร์ติกตีบ เปลี่ยนลิ้นหัวใจด้วยวิธีผ่าตัด VS ไม่ต้องผ่าตัด

การรักษาลิ้นหัวใจเอออร์ติกตีบแบบเดิม คือการผ่าตัดเปิดอกเพื่อเปลี่ยนลิ้นหัวใจ แต่ผู้ป่วยบางกลุ่มอาจมีสภาวะร่างกายที่ไม่เหมาะสมสำหรับการผ่าตัด เช่น กลุ่มผู้สูงอายุ ที่มักมีโรคประจำตัวอยู่แล้ว และไม่ได้แข็งแรงเท่าคนหนุ่มสาว จึงทำให้การผ่าตัดอาจทำได้ยากขึ้นเนื่องด้วยปัจจัยหลายประการ

ดังนั้น การเปลี่ยนลิ้นหัวใจโดยไม่ต้องผ่าตัด ด้วย TAVI จึงถือเป็นทางเลือกที่ดีสำหรับผู้ป่วยกลุ่มนี้ ที่จะช่วยให้ผู้ป่วยกลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดี ได้อยู่กับครอบครัวที่รัก และใช้ชีวิตประจำวันได้ดังเดิม

TAVI คืออะไร? มีประโยชน์อย่างไร

การรักษาด้วย TAVI (Transcatheter Aortic Valve Implantation) หรือ TAVR (Transcatheter Aortic Valve Replacement) เป็นการรักษาเปลี่ยนลิ้นหัวใจคนไข้ที่เป็นลิ้นหัวใจเอออร์ติกตีบโดยไม่ต้องผ่าตัดเปิดอก ซึ่งเกิดลิ้นหัวใจเสื่อมและตีบ เนื่องจากคนไข้อายุมาก จึงทำให้หัวใจต้องทำงานหนักขึ้น

วิธีการทำนั้น ทำโดยการใส่สายหรือใส่ลิ้นหัวใจผ่านไปทางหลอดเลือด สิ่งที่ทำให้มีความพิเศษคือ ไม่ต้องหยุดหัวใจคนไข้ โดยจะสามารถทำในขณะที่หัวใจยังเต้นอยู่ได้ โดยที่ใส่ลิ้นหัวใจ (TAVI Valve) ที่พับอยู่ เข้าไปในหลอดเลือดแดงที่ขา โดยใส่เข้าไปวางทับกับลิ้น Aortic Valve เดิม โดยใช้เวลาทำเพียงแค่ 1 ชั่วโมง เนื่องด้วยไม่มีแผลผ่าตัด ระยะพักฟื้นจึงน้อย ทำให้คนไข้สามารถกลับบ้านได้ภายใน 3-5 วัน แล้วแต่ความฟิตเดิมของคนไข้

TAVI การเปลี่ยนลิ้นหัวใจโดยไม่ต้องผ่าตัด เหมาะสำหรับใคร

สำหรับผู้ป่วยที่อายุมากกว่า 80 ปี ขึ้นไป การรักษาด้วย TAVI นั้น คือทางเลือกที่ดีที่สุด เนื่องจาก TAVI นั้นได้ถูกคิดค้นขึ้นมาสำหรับผู้สูงอายุ หรือผู้ที่มีความเสี่ยงสูง ส่วนผู้ป่วยที่อายุ 70-80 ปีนั้น ทีมแพทย์และผู้ดูแล (Heart Team) จะต้องดูปัจจัยต่างๆ ก่อน เช่น ความเสี่ยงของการผ่าตัดของคนไข้, Anatomy ของลิ้นหัวใจ และ บริเวณรอบข้างของคนไข้ รวมถึงปัจจัยอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง

ในส่วนของ TAVI นั้น เป็นหัตถการที่มีมาเนิ่นนานแล้ว โดยถือว่าเป็นการรักษาที่เป็นมาตรฐาน เพราะในต่างประเทศไม่ว่าจะเป็นในอเมริกาหรือในยุโรป TAVI นั้น ถือว่าเป็น Treatment of Choice เหนือกว่าศัลยกรรมในหลายๆ กรณี เช่น ผู้ป่วยที่มีการประเมินว่า การผ่าตัดจะมีความเสี่ยงสูง เช่น อัตราการเสียชีวิตมากกว่า 4-8 เปอร์เซ็นต์ขึ้นไป ดังนั้นการรักษาด้วย TAVI จึงเป็นทางเลือกที่ดีสำหรับผู้ป่วยกลุ่มนี้

ความเสี่ยงจากการทำ TAVI

โดยทั่วไป โอกาสทำสำเร็จนั้นมีสูงมาก และโอกาสการเสียชีวิตจากการทำ TAVI นั้นมีน้อยกว่า 5 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งถือว่าน้อยมาก ความเสี่ยงอื่นที่อาจจะเกิดขึ้น ได้แก่ จะมีภาวะเลือดออก และภาวะ Stroke ซึ่งโดยเฉลี่ยอยู่ที่ 1-2 เปอร์เซ็นต์ ในบางกรณีจะมีความเสี่ยง 5-10 เปอร์เซ็นต์ จะต้องใส่เครื่องกระตุ้นหัวใจ (Permanent Pacemaker) เนื่องจากกระแสไฟฟ้าหัวใจเดินช้าลงหลังเปลี่ยนลิ้นหัวใจ แต่ความเสี่ยงเรื่องอื่นๆ เช่น แผลติดเชื้อ จะมีโอกาสเกิดน้อยมากเพราะคนไข้สามารถเคลื่อนไหวได้เร็วหลังทำ เนื่องจากใช้เวลาพักฟื้นน้อย

การดูแลหลังการรักษาด้วย TAVI

หลังจากรักษาด้วย TAVI แล้ว หากการรักษามีความราบรื่นดี ลิ้นหัวใจ TAVI อยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสม ลิ้นไม่รั่ว มักไม่ต้องดูแลรักษาอะไร เนื่องจากอุปกรณ์มีความคงทนสูง โดยลิ้นหัวใจ TAVI นั้น สามารถใช้ได้ยาวนานถึง 10 ปี ยกเว้นในบางกรณีที่มีความพิเศษต้องเปลี่ยนลิ้น ซึ่งมีโอกาสน้อยมาก โดยส่วนใหญ่จะมีการติดตามอาการ กับแพทย์ที่ทำหัตถการ หรือแพทย์ผู้เชี่ยวชาญทางด้านหัวใจอย่างต่อเนื่อง

หลังเปลี่ยนลิ้นหัวใจด้วย TAVI ลิ้นหัวใจเทียม สามารถใช้ได้นานแค่ไหน?

ลิ้นหัวใจ TAVI นั้นสามารถใช้ได้ยาวนานถึง 10 ปี

การทำ TAVI นั้น ไม่ได้เจ็บ และไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิด หากเริ่มมีอาการควรรีบเข้ารับการปรึกษาจากแพทย์ เพื่อเข้ารับการรักษาอย่างถูกต้อง เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีของผู้ป่วย และทำให้ผู้ป่วยมีอายุยืนนานยิ่งขึ้น

บทความโดย :นพ.แมน จันทวิมล อายุรแพทย์โรคหัวใจ โรงพยาบาลสมิติเวช สุขุมวิท

คุณกำลังดู: การเปลี่ยนลิ้นหัวใจโดยไม่ต้องผ่าตัด (TAVI)

หมวดหมู่: สุขภาพ