รู้แล้ว! ทำไมคนเราถึง ทำงาน 5 วัน และได้หยุดวันเสาร์-อาทิตย์

07 ก.พ. 2566 | 13:50 น.

เคยสงสัยกันรึเปล่าว่าทำไมคนเราต้องทำงาน 5 วันต่อสัปดาห์และหยุดงาน 2 วันในวันเสาร์และอาทิตย์ จุดเริ่มต้นของการทำงาน 40 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ หรือวันละ 8 ชั่วโมง และมีวันหยุดเสาร์-อาทิตย์ เรียกว่ามีที่มาที่ไปที่น่าสนใจมากๆ โดยในวันนี้ Sanook Campus เราก็ได้สรุปสาเหตุการหยุดงานมาให้เพื่อนๆ ได้รับรู้กัน

จุดเริ่มต้นของวันหยุดนั้นมีอิทธิพลมาจากศาสนา ในช่วงยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม เมื่อ 200 ปีก่อนซึ่งเป็นยุคที่โลกก้าวเข้าสู่ระบบโรงงาน ที่มีการใช้แรงงานหนัก และเกิดการประท้วงเรื่องเวลาทำงาน โดยสาเหตุเพราะว่าแต่ละศาสนาก็จะมีวันหนึ่งที่จะต้องไปทำพิธีทางศาสนา เช่น ชาวยิวจะไปทำพิธีวันวันเสาร์ ส่วนชาวคริสต์ไปวันอาทิตย์ จึงส่งผลให้ในยุโรปเริ่มมีการใช้ระบบการหยุดใน “วันอาทิตย์” มาใช้ในโรงงานต่างๆ ในช่วงศตวรรษที่ 19 เพื่อให้แรงงานได้มีเวลาว่างในการพักผ่อนและทำพิธีกรรมทางศาสนาเป็นเวลา 24 ชั่วโมง

หลังจากที่มีการหยุดวันอาทิตย์จากบทบาทของศาสนาที่ชาวคริสต์เป็นส่วนใหญ่ สิ่งที่เกิดขึ้นคือ มีคนอ้างว่าเกิดปัญหาแรงงานทำงานได้ไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอในวันจันทร์ หรืออาจถึงขั้นหยุดงานในวันจันทร์ หรือที่รู้จักกันในชื่อ เซนต์มันเดย์ (Saint Monday) จึงเกิดเป็นไอเดียให้ทำงานแค่ครึ่งวันเช้าในวันเสาร์ ตอนเย็นสามารถไปผ่อนคลายและพักผ่อนในวันอาทิตย์ได้

จุดที่ทำให้มีวันหยุดที่ชัดเจนเป็นวันเสาร์และอาทิตย์นั้นมาจาก เรื่องศาสนาอีกครั้ง หลังจากที่ มีประกาศการทำงานในวันเสาร์ครึ่งวัน วันอาทิตย์ทั้งวัน เพราะผู้คนส่วนใหญ่เป็นชาวคริสต์ อย่างไรก็ตาม ชาวยิวก็ต้องประกอบพิธีกรรมทางศาสนาในวันเสาร์ เลยมีการแก้ปัญหาโดยการสลับกันด้วยให้ชาวยิวได้หยุดวันเสาร์ และมาทำงานครึ่งวันวันอาทิตย์ แต่ด้วยผู้ที่นับถือศาสนาคริสต์ก็มีมากกว่าชาวยิว และความเชื่อของชาวคริสต์คือ ในวันอาทิตย์คือวันหยุดของพระเจ้า จึงไม่พอใจที่โรงงานให้ทำงานในวันอาทิตย์ รวมไปถึงเรื่องศาสนาก็เป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อน จึงทำโรงงานให้มีการประกาศหยุดวันเสาร์และอาทิตย์ขึ้นมาครั้งแรก แต่ก็ยังไม่อยู่ในระดับที่ไม่แพร่หลาย

จุดเริ่มต้นวันหยุดเสาร์-อาทิตย์ ในอเมริกา

Ford Motor

สิ่งที่ทำให้วันหยุดเสาร์อาทิตย์นั้นกลายมาเป็นทางการมาจาก เฮนรี่ ฟอร์ด ผู้ก่อตั้ง Ford Motor ผู้ผลิตรถยนต์ระดับโลก โดยเขาใช้ระบบ ชั่วโมงทำงานที่ 40 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ หรือวันละ 8 ชั่วโมง และมีวันหยุดเสาร์อาทิตย์ และหลังจากที่ใช้ระบบนี้ ได้มีผลออกมาว่าประสิทธิภาพการทำงานในโรงงานเพิ่มสูงขึ้น และนอกจากนั้นยังรวมไปถึงช่วยกระตุ้นเศรษฐกิจด้วยการให้เวลากับแรงงานในการใช้จ่ายซื้อสินค้าอุปโภคบริโภค ทำให้มีเงินหมุนเวียนอยู่ในระบบเศรษฐกิจได้อีกด้วย

หลังจากนั้นก็มีกลุ่มสหภาพแรงงานในโรงงานอื่นๆ ที่เรียกร้องให้มีการหยุดเสาร์-อาทิตย์ตามมา จนกระทั่งสหรัฐอเมริกานำเอาแนวปฏิบัติทำงาน 5 วันและหยุดเสาร์-อาทิตย์ มาบังคับใช้ในกฎหมายอย่างเป็นทางการในปี ค.ศ.1932 ในที่สุด

จุดเริ่มต้นวันหยุดเสาร์-อาทิตย์ ในยุโรป

Boots

ส่วนแนวทางการหยุดวันเสาร์อาทิตย์ในฝั่งยุโรปนั้นมาจาก จอห์น บู๊ต หรือ ร้าน Boots ที่โด่งดังทั่วโลก โดยเริ่มต้นในปี 1933 ที่ประสบปัญหาการทำสินค้าเกินความต้องการจนล้นสต๊อก โดยเขาแก้ไขปัญหาโดยให้แรงงานหยุดงานวันเสาร์แบบเต็มวันแทนที่จะทำงานครึ่งเช้าและจ่ายค่าแรงเท่าเดิม แทนที่จะปลดพนักงานออก ซึ่งผลก็ออกมาดี คล้ายกับทางฟอร์ด ตรงที่ลดปริมาณการผลิตที่ล้นสต๊อกและยังช่วยให้แรงงานได้พักผ่อนและมีพลังงานและทำให้แรงงานมีประสิทธิภาพการผลิตได้ด้วย จนในปี 1934 Boots ก็ได้ประกาศให้การหยุดงานวันเสาร์-อาทิตย์ เป็นนโยบายบริษัทอย่างเป็นทางการ