เช็ก 10 ข้อ คุณเป็นคน "ไม่พอใจในตัวเอง" หรือเปล่า?

ทำอย่างไร หากเราเป็นหนึ่งในคนที่ไม่เคยพอใจในตัวเองเลย ส่งผลต่อสุขภาพของเรามากน้อยแค่ไหน

ผศ. พญ.ทานตะวัน อวิรุทธ์วรกุล ภาควิชาจิตเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล ระบุว่า การรู้สึกไม่ค่อยดีกับตนเอง ไม่ชอบตนเอง ไม่ค่อยภูมิใจในตนเอง ขาดความเชื่อมั่น ความศรัทธา ไม่เห็นคุณค่าหรือเคารพตนเองเลย นับเป็นลักษณะของผู้ที่มีภาวะ “ความพึงพอใจในตนเองต่ำ” ซึ่งจะสามารถแสดงออกได้หลายรูปแบบ 

ความรู้สึก “ไม่พอใจในตัวเอง” และผลกระทบต่อสุขภาพ

ผู้ที่ไม่พอใจในตัวเอง หรือมีความพึงพอใจในตัวเองต่ำ (low self-esteem) อาจส่งผลให้

• มีปัญหาในความสัมพันธ์กับคนรอบข้าง เก็บความรู้สึกแย่ๆ ของตัวเองเอาไว้ จนอาจมีปัญหาร้ายแรงตามมาในภายหลัง
• เก็บตัว หลีกเลี่ยงการมีปฏิสัมพันธ์กับคนอื่น
• ไม่ชอบตัวเอง ดูถูกตัวเอง สุขภาพจิตย่ำแย่
• กลัวการเริ่มต้นใหม่ ขาดความสามารถในการเริ่มอะไรใหม่ๆ
• ไม่กล้าตัดสินใจ กลัวพลาด
• อดดันตัวเองและคนรอบข้างให้มีความสมบูรณ์แบบอยู่ตลอดเวลา
• เสี่ยงมีพฤติกรรมที่ทำร้ายตัวเอง เช่น ติดยาเสพติด ติดแอลกอฮอล์ มีความผิดปกติในการรับประทานอาหาร บางรายอาจคิดทำร้ายตัวเองได้

เช็ก 10 ข้อ คุณเป็นคน "ไม่พอใจในตัวเอง" หรือเปล่า?

1. อ่อนไหวกับคำพูด และคำวิจารณ์ของคนอื่นมากเกินไป ทนไม่ได้กับคำติ และวิจารณ์ในแง่ลบ จนแสดงอารมณ์โกรธ เสียใจ อาละวาดอย่างชัดเจน
2. เซนซิทีฟมาก จิตตกง่าย เสียใจง่ายกับเรื่องเล็กๆ น้อยๆ
3. กลัวการเข้าสังคม มองโลกในแง่ร้าย กลัวการถูกปฏิเสธจนไม่กล้าคุย หรือเข้าหาใคร หรืออาจะเป็นไปในทางตรงกันข้าม คือตั้งตัวเป็นศัตรูกับคนอื่น
4. เรียกร้องความสนใจจากคนอื่นอยู่ตลอดเวลา เช็กเรตติ้ง/ความนิยมของตัวเองอยู่ตลอด
5. วิตกกังวล และกระวนกระวายใจง่าย ขากความเชื่อมั่นใจตัวเอง
6. ย้ำคิดย้ำทำมากเกินไป เพราะไม่มั่นใจ กลัวทำผิดพลาด
7. ไม่กล้าลงมือ หรือจัดการทำอะไรด้วยตัวเองคนเดียว เพราะกลัวทำพลาด
8. ชอบวางอำนาจ สั่งให้คนอื่นทำงานให้ เพื่อเพิ่มความรู้สึกที่สามารถข่มคนอื่น มีอำนาจเหนือคนอื่นเอาไว้
9. พยายามหาข้อแก้ตัว หรือหาเหตุผลเข้าข้างตัวเอง เพื่อไม่ให้คนอื่นเห็นข้อบกพร่องของตัวเอง
10. ไม่กล้าปฏิเสธคนอื่น เอาใจคนอื่นมากเกินไปจนลืมดูความรู้สึกของตัวเอง เพราะกลัวคนอื่นไม่รัก หรือไม่สามารถเข้าสังคมกับคนอื่นๆ ได้

หากเป็นคนไม่พอใจในตัวเอง ควรทำอย่างไร?

การเพิ่มความมั่นใจให้กับตัวเองไม่ใช่เรื่องยาก มีคำแนะนำให้ลองทำตามง่ายๆ ดังนี้

1. คิดกับตัวเองในแง่บวกมาขึ้น ไม่ดูถูกตัวเองจนเกินไป เมื่อทำพลาดอย่าโทษตัวเองมากเกินไป เสียใจแล้วตัดใจให้จบ เพื่อเริ่มต้นใหม่อีกครั้ง
2. มองหาข้อดี/จุดแข็งของตัวเอง หากคิดไม่ออกจริงๆ ให้ลองถามคนรอบข้าง
3. กล้าปฏิเสธคนอื่นบ้าง โดยเฉพาะในสิ่งที่ไม่ต้องการ เรื่องที่ไม่อยากพูด ไม่อยากทำจริงๆ
4. เพิ่มความสุขให้ตัวเอง ด้วยการมองหาสิ่งชอบ และหาเวลาทำสิ่งนั้นๆ
5. พูดคุยกับคนอื่นอย่างเป็นมิตร หากคนรอบข้างของเรามีความสุขกับเราอย่างใจจริง เราก็จะมีความสุขไปด้วยได้
6. ตั้งเป้าหมายใหม่ที่สามารถทำได้จริง เริ่มจากเรื่องเล็กๆ น้อยๆ จนค่อยขยับไปเรื่องใหญ่มากขึ้น เมื่อไรก็ตามที่ทำได้ถึงจุดที่ตั้งไว้ ก็ให้รางวัลกับตัวเอง
7. ให้อภัยคนอื่น เมื่อคนอื่นทำให้เราโกรธ ไม่พอใจ
8. ไม่เปรียบเทียบตัวเองกับผู้อื่น เพราะอาจทำให้เราเครียด และวิตกกังวลมากเกินไป และชีวิตของแต่ละคนแตกต่างกัน
9. ดูแลสุขภาพให้แข็งแรงอยู่เสมอ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
10. จัดระเบียบ และทำความสะอาดร่างกายตัวเอง รวมถึงข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ ในบ้านให้สะอาดเรียบร้อย และปลอดโปร่งสบายตาให้ได้มากที่สุด

หากยังไม่สามารถทำให้รู้สึกดี หรือภูมิใจในตัวเองได้เพิ่มขึ้นเลย ควรปรึกษาแพทย์เพื่อเข้ารับการวินิจฉัย และเข้ารับการรักษาอย่างถูกวิธีต่อไป

คุณกำลังดู: เช็ก 10 ข้อ คุณเป็นคน "ไม่พอใจในตัวเอง" หรือเปล่า?

หมวดหมู่: สุขภาพใจ-สมอง