ความรุนแรงในที่ทำงาน โอกาสที่ใคร ๆ ก็เจอได้

ความรุนแรง เป็นสิ่งที่มีโอกาสเกิดขึ้นได้กับทุกคนไม่ว่าจะอยู่ที่ไหนก็ตาม ซึ่งสถานที่หนึ่งที่ปรากฏความรุนแรงได้บ่อยครั้งก็คือ “ที่ทำงาน” เพราะเป็นสถานที่ที่มีคนจากต่างที่ต่างถิ่นมาอยู่ด้วยกันเป็นสังคมหนึ่ง หลาย ๆ คนก็รู้จักกันเพียงผิวเผินที่ร่วมงานกันเท่านั้น ไม่ได้สนิทสนมถึงขั้นรู้ใจได้ว่าอีกฝ่ายชอบหรือไม่ชอบอะไร ทำให้บ่อยครั้งที่ความรุนแรงในที่ทำงานเริ่มต้นขึ้นจากความพยายามที่จะสนิทสนม การหยอกล้อปมด้อยที่ฝ่ายเริ่มคิดว่าเป็นเรื่องขำ ๆ สนุก ๆ อีกฝ่ายคงไม่คิดมาก แต่ฝ่ายที่โดนนั้นหาได้รู้สึกสนุกด้วย นอกจากนั้นก็ยังมีความรุนแรงอื่น ๆ ที่เกิดขึ้นทางกายภาพ การล่วงละเมิด การข่มขู่ การก่อกวน การคุกคาม การกลั่นแกล้ง ซึ่งแน่นอนว่ามันมีผลต่อสภาพจิตใจ

ความรุนแรงในที่ทำงานเกิดขึ้นได้ในหลายรูปแบบ บางประเด็นอาจเป็นเรื่องเล็ก ๆ ที่ดูเหมือนจะไม่ใช่ความรุนแรง แต่ตราบใดที่มีฝ่ายหนึ่งรู้สึกว่าตนเองกำลังถูกทำร้ายทั้งร่างกายและจิตใจ เมื่อนั้นมันก็เกิดความรุนแรงขึ้นแล้ว

คนที่ทำงานด้วยกันต้องพึงระวัง
ในออฟฟิศหนึ่ง ๆ มีคนจากร้อยพ่อพันแม่มานั่งทำงานอยู่ด้วยกัน ยิ่งองค์กรใหญ่ คนก็ยิ่งเยอะ ซึ่งคนที่ทำงานด้วยกันนี้ก็หมายถึงคนในทุก ๆ ระดับ ทุก ๆ ตำแหน่งงาน นั่นแปลว่าเราอาจจะเจอความรุนแรงจากใครก็ได้ที่ทำงานอยู่ด้วยกัน ที่มีโอกาสเจอได้บ่อย ๆ ก็คือความรุนแรงจากผู้บังคับบัญชา เนื่องจากมีความสัมพันธ์เชิงอำนาจเข้ามาเกี่ยวข้อง ทั้งผู้กระทำและผู้ถูกกระทำจะเข้าใจว่ามันเป็นสิทธิ์โดยชอบธรรมของฝ่ายที่มีอำนาจว่าสามารถทำได้ ในการว่ากล่าวตักเตือนกันเรื่องการทำงาน แต่บางครั้งพฤติกรรมก็อาจจะรุนแรงเกินไป เช่น ตะคอกด้วยคำพูดแรง ๆ ที่สะเทือนจิตใจ ใช้คำพูดส่อเสียด ใช้อารมณ์และคำหยาบในการด่าทอ บ้างก็ดูถูกเหยียดหยามต่อหน้าบุคคลอื่นจนทำให้รู้สึกอาย เป็นต้น

นอกจากนี้ ยังมีความรุนแรงลักษณะใกล้เคียงกันจากเพื่อนร่วมงานหรืออดีตพนักงานด้วย เกิดขึ้นได้ทั้งความรุนแรงทางกายและทางจิตใจ โดยอาจมีแรงจูงใจมาจากความสัมพันธ์ส่วนตัวหรือความขัดแย้งในการทำงาน ความรู้สึกอิจฉา การคุกคามทางเพศในที่ทำงาน การกลั่นแกล้ง บูลลี่ รวมถึงการ Gaslighting ที่มีผลทำให้เหยื่อรู้สึกสับสนในคุณค่าของตัวเอง บั่นทอนจนรู้สึกสูญเสียความมั่นใจ เป็นต้น สิ่งเหล่านี้สามารถเกิดขึ้นได้ระหว่างคนที่ทำงานด้วยกัน และจะทำให้บรรยากาศในการทำงานเป็นพิษด้วย

ลูกค้า/ผู้ว่าจ้างก็มีโอกาสไม่น้อย
นอกเหนือจากคนที่ทำงานด้วยกัน คนทำงานก็มีโอกาสที่จะเจอความรุนแรงจากคนนอก อย่างลูกค้าหรือพูดว่าจ้างก็ได้เช่นกัน เพราะลูกค้าหรือผู้ว่าจ้างก็มีหลากหลายมาก จึงอาจจะเจอคนประเภทใจร้อน หัวร้อนง่าย คนที่ชอบเอะอะโวยวาย พูดคุยดีด้วยไม่ค่อยจะรู้เรื่อง คนที่ชอบใช้กำลัง ใช้ความรุนแรงเป็นทุนเดิม เป็นต้น โดยคนทำงานที่มีโอกาสที่จะต้องเจอกับความรุนแรง คือคนทำงานด่านหน้าทั้งหลายที่จะได้พบปะกับลูกค้าหรือผู้ว่าจ้างโดยตรง รองรับอารมณ์ของทั้งผู้มาใช้บริการและผู้บังคับบัญชา กลุ่มคนทำงานบริการ ซึ่งอาจจะโดนกระทำได้ทั้งทำร้ายร่างกาย หรือต่อว่าดูถูกแรง ๆ กรณีที่ฝ่ายลูกค้าไม่พอใจการบริการ แต่ก็ไม่ยอมพูดคุยกันดี ๆ แบบที่เราเคยเห็นคลิปวิดีโออยู่บ่อยครั้ง

ความขัดแย้งทางความคิด เคลียร์ไม่จบอาจประสาทก่อน
ความไม่เห็นด้วยหรือความเห็นต่าง เกิดขึ้นได้เสมอในการทำงาน คุณอาจจะไม่เห็นด้วยกับหัวหน้า ไม่เห็นด้วยในวงสนทนากับเพื่อนร่วมงานในช่วงพักกลางวัน และความขัดแย้งอีกมากมายเกิดที่ขึ้นมาระหว่างการประชุม นอกจากนี้ยังอาจมีเรื่องของความคิดและความเชื่อส่วนตัวแบบสุดโต่งที่สองฝ่ายคิดเห็นไม่ตรงกัน สิ่งที่จะเกิดขึ้นก็คือ มันกลายเป็นปัญหาใหญ่ที่ลุกลาม อันเนื่องมาจากมีคนไม่ยอมจบ บ้างก็แซะกันไปมา จนในที่สุดอาจบานปลายเป็นปัญหาความรุนแรงขึ้น โดยเฉพาะกับคนกลุ่มที่มีความฉลาดทางอารมณ์ต่ำ

คนที่มีความฉลาดทางอารมณ์ต่ำนั้น เมื่ออารมณ์โกรธเข้าครอบงำ ก็เกิดเป็นอารมณ์ชั่ววูบหรือบันดาลโทสะ ที่ทำให้หลายคนตัดสินใจใช้ความรุนแรงในการแก้ปัญหา ทั้งที่ความจริงแล้ว เรื่องบางเรื่องสามารถเปิดใจพูดคุยกันดี ๆ ได้ จุดนี้เองที่ทำให้ความฉลาดทางอารมณ์กลายเป็น soft skill อย่างหนึ่งที่องค์กรมักจะมองหาในตัวพนักงาน คนที่มีความฉลาดทางอารมณ์จะแก้ปัญหาความรุนแรงด้วยตนเองได้ ควบคุมอารมณ์ความรู้สึกตนเองได้ รู้จักยับยั้งชั่งใจเมื่อมีอารมณ์โกรธ และรู้ว่าถ้ายังให้ตนเองอยู่ในสถานการณ์แบบนี้ ตนเองจะทำอะไรโดยขาดสติหรือไม่ เพราะถ้าเราทุกคนสามารถจัดการเรื่องอารมณ์ของตนเองได้ มีความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น ความรุนแรงก็จะไม่เกิดขึ้น

คุกคามทางเพศที่เกิดขึ้นในที่ทำงาน
การคุกคามทางเพศ (Sexual Harassment) หมายถึง ลักษณะการประพฤติที่ไม่ดีต่อบุคคลอื่น ทั้งเพศเดียวกันหรือเพศตรงข้ามโดยที่อีกฝ่ายไม่ยินยอม ซึ่งการกระทำเหล่านั้นมีวัตถุประสงค์ทางเพศเป็นหลัก แต่มักจะอ้างไปในทางอื่น มีทั้งการแสดงออกทางสายตา คำพูด และการปฏิบัติที่ส่งผลต่อจิตใจหรือร่างกายของอีกฝ่าย ทำให้อีกฝ่ายรู้สึกไม่ปลอดภัย กังวล อึดอัด กลัว ถูกด้อยค่า จนอาจไม่สามารถใช้ชีวิตได้ตามปกติ รวมถึงอาจนำไปสู่การกระทำความผิดล่วงละเมิดทางเพศในอนาคตได้อีกด้วย ทำให้เหยื่อได้รับผลกระทบทางร่างกายและจิตใจอย่างรุนแรง ทำให้อาจเข้าข่ายความรุนแรงทางเพศได้ด้วย ทำให้ที่ทำงาน กลายเป็นอีกที่ที่พบการคุกคามทางเพศได้บ่อย

อาจรุนแรงได้ถึงขั้นที่ก่ออาชญากรรม
ความรุนแรงในที่ทำงานอาจจะบานปลายไปถึงขั้นทำให้เกิดพฤติกรรมก้าวร้าวและนำไปสู่ความรุนแรงและการสูญเสียชีวิตในระดับของการก่ออาชญากรรมได้ เพราะเหยื่อหลายคนไม่กล้าที่แสดงตัวว่าตนเองตกเป็นเหยื่อความรุนแรงมานาน พยายามอดทนอดกลั้นทั้งที่มีความเครียดและความกดดันเพิ่มขึ้นทุกวัน เหมือนระเบิดเวลา เมื่อได้เวลาอันสมควร จากคนที่ตกเป็นเหยื่อมาโดยตลอดก็ลุกขึ้นมาตอบโต้ด้วยความคับแค้นใจ เพราะตัวเองไม่มีความสัมพันธ์ที่ดีกับองค์กรหรือเพื่อนร่วมงานในองค์กรอยู่แล้ว การก่อเหตุเบื้องต้นมักจะเป็นการโจรกรรม ปล้น ขโมยของ แต่ในกลุ่มคนที่ขาดสติถึงขั้นคลุ้มคลั่ง อาจจะลุกขึ้นมาก่อโศกนาฏกรรม ทำการสังหารหมู่ทั้งคนที่เกี่ยวข้องและไม่เกี่ยวข้องเลยก็ได้เช่นกัน


 

คุณกำลังดู: ความรุนแรงในที่ทำงาน โอกาสที่ใคร ๆ ก็เจอได้

หมวดหมู่: ผู้ชาย